Ù tai đôi khi chỉ là một hiện tượng thoáng qua tuy nhiên rất nhiều bệnh có biểu hiện là ù tai như giảm thính lực ở người già, chấn thương tai, bệnh hệ tuần hoàn hay tác dụng khi sử dụng thuốc. Cần đến gặp chuyên gia y tế ngay khi chứng ù tai kéo dài, không được coi thường để phát hiện và điều trị kịp thời.
Ù tai là tình trạng như thế nào?
Ù tai là tình trạng
nghe thấy tiếng ồn ở một hoặc cả hai tai nhưng không phải do âm thanh bên ngoài
gây ra mà có nguồn gốc từ chính hệ thống thính giác hoặc các cơ quan lân cận và
người khác thường không nghe thấy.
Ù tai trở thành tình trạng
phổ biến ảnh hưởng đến khoảng 15% đến 20% số người, đặc biệt là người lớn tuổi.
Ù tai thường do một
tình trạng tiềm ẩn, chẳng hạn như mất thính lực do tuổi tác, chấn thương tai hoặc
vấn đề với hệ tuần hoàn. Đối với nhiều người, chứng ù tai được cải thiện khi điều
trị nguyên nhân cơ bản hoặc với các phương pháp điều trị khác làm giảm hoặc che
bớt tiếng ồn, làm cho chứng ù tai ít được chú ý hơn.
Triệu chứng ù tai
Ù tai liên quan đến việc
nghe thấy âm thanh trong tai nhưng khi đó lại không có âm thanh bên ngoài.
Âm thanh ù tai có thể
là những âm phức như tiếng sóng biển, tiếng dế kêu, tiếng chuông reo, tiếng hơi
nước thoát qua chỗ hẹp. Trong một số trường hợp, âm thanh có thể lớn đến mức có
thể cản trở khả năng tập trung hoặc nghe âm thanh bên ngoài. Ù tai có thể xảy
ra mọi lúc, tại mọi thời điểm và địa điểm.
Có hai loại ù tai: ù
tai chủ quan và ù tai khách quan:
- Ù tai chủ quan – loại
ù tai phổ biến nhất, là ù tai chỉ duy nhất bạn có thể nghe. Ù tai có thể được
gây ra bởi các vấn đề về tai ở tai ngoài, tai giữa hoặc tai bên trong hoặc có
thể được gây ra bởi các vấn đề với dây thần kinh thính giác ảnh hưởng đến tín
hiệu thần kinh là âm thanh.
- Ù tai khách quan là ù
tai bác sĩ có thể nghe thấy khi khám. Ù tai khách quan rất hiếm gặp, chủ yếu do
vấn đề về mạch máu, tình trạng xương tai giữa hoặc co thắt cơ bắp.
Nguyên nhân gây ù tai
Một số tình trạng sức
khỏe có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm chứng ù tai. Trong nhiều trường hợp,
nguyên nhân chính xác gây ù tai không được xác định chính xác.
Nguyên nhân phổ biến của
ù tai
Ở nhiều người, ù tai là
do một trong những nguyên nhân sau:
Mất
thính lực
Có những tế bào lông nhỏ,
mỏng manh ở tai trong (ốc tai) di chuyển khi tai nhận được sóng âm thanh. Chuyển
động của những tế bào lông này kích hoạt các tín hiệu điện dọc theo dây thần
kinh từ tai đến não (dây thần kinh thính giác). Bộ não sẽ diễn giải những tín
hiệu này thành âm thanh.
Nếu các sợi lông bên
trong tai trong bị cong hoặc gãy – điều này xảy ra khi bạn già đi hoặc khi bạn
thường xuyên tiếp xúc với âm thanh lớn – chúng có thể làm “rò rỉ” các xung điện
ngẫu nhiên đến não, gây ra chứng ù tai.
Nhiễm
trùng tai hoặc tắc nghẽn ống tai
Ống tai có thể bị tắc
do tích tụ chất lỏng (nhiễm trùng tai), ráy tai, bụi bẩn hoặc các vật lạ khác.
Sự tắc nghẽn này làm thay đổi áp suất trong tai, gây ra chứng ù tai.
Chấn
thương đầu hoặc cổ
Phần tai trong, dây thần
kinh thính giác hoặc chức năng não liên quan đến thính giác có thể bị ảnh hưởng
bởi chấn thương đầu hoặc cổ. Những chấn thương như vậy thường chỉ gây ù tai ở một
bên tai.
Thuốc
Chứng ù tai sẽ trầm trọn
thêm do một số loại thuốc. Nói chung, liều lượng thuốc này càng cao, chứng ù
tai càng trở nên tồi tệ hơn. Thường thì tiếng ồn do ù tai sẽ biến mất khi ngừng
sử dụng các loại thuốc này.
Các loại thuốc gây ù
tai bao gồm thuốc chống viêm không steroid (NSAID) và một số loại thuốc kháng
sinh, thuốc điều trị ung thư, thuốc lợi tiểu, thuốc trị sốt rét và thuốc chống
trầm cảm.
Các
nguyên nhân khác của ù tai
Các nguyên nhân ít phổ
biến hơn gây ù tai bao gồm các vấn đề về tai khác, tình trạng sức khỏe mãn tính
và chấn thương hoặc tình trạng ảnh hưởng đến các dây thần kinh trong tai hoặc
trung tâm thính giác trong não.
Bệnh
Meniere
Ù tai có thể là dấu hiệu
ban đầu của bệnh Meniere, một chứng rối loạn tai trong có thể do áp suất dịch
tai trong bất thường gây ra.
Rối loạn chức năng ống
Eustachian
Ống trong tai nối tai
giữa với cổ họng trên luôn mở rộng, điều này có thể làm cho tai bị đầy.
Thay
đổi xương tai
Cứng xương trong tai giữa
(xơ cứng tai) có thể ảnh hưởng đến thính giác và gây ù tai. Tình trạng này, gây
ra bởi sự phát triển bất thường của xương, có xu hướng di truyền gia đình.
Co
thắt cơ ở tai trong
Các cơ ở tai trong có
thể căng lên (co thắt), dẫn đến ù tai, giảm thính lực và cảm giác đầy tai. Điều
này đôi khi xảy ra không vì lý do gì có thể giải thích được, nhưng cũng có thể
do các bệnh thần kinh gây ra, bao gồm cả bệnh đa xơ cứng.
Rối
loạn khớp thái dương hàm (TMJ)
Các vấn đề với TMJ, khớp
ở mỗi bên đầu phía trước tai, nơi xương hàm dưới tiếp xúc với hộp sọ, có thể
gây ra ù tai.
U
thần kinh âm thanh hoặc các khối u khác ở đầu và cổ
U thần kinh âm thanh là
một khối u không phải ung thư (lành tính) phát triển trên dây thần kinh sọ chạy
từ não đến tai trong và kiểm soát sự cân bằng và thính giác. Các khối u ở đầu,
cổ hoặc não khác cũng có thể gây ù tai.
Rối
loạn mạch máu
Các tình trạng ảnh hưởng
đến mạch máu – chẳng hạn như xơ vữa động mạch, huyết áp cao, mạch máu gấp khúc
hoặc dị dạng – có thể khiến máu di chuyển qua các tĩnh mạch và động mạch với
nhiều lực hơn. Những thay đổi về lưu lượng máu này có thể gây ra ù tai hoặc làm
cho chứng ù tai trở nên đáng chú ý hơn.
Các
tình trạng mãn tính khác
Bao gồm bệnh tiểu đường,
các vấn đề về tuyến giáp, chứng đau nửa đầu, thiếu máu và các rối loạn tự miễn
dịch như viêm khớp dạng thấp và lupus đều có liên quan đến chứng ù tai.
Các yếu tố rủi ro dẫn đến ù tai
Ngoài những nguyên nhân
chính dẫn đến ù tai, còn có những yếu tố nguy cơ khác gây nên tình trạng này:
Tiếp
xúc với tiếng ồn lớn
Những tiếng ồn lớn, chẳng
hạn như tiếng ồn từ thiết bị nặng, cưa xích và súng cầm tay, là những nguồn phổ
biến gây mất thính giác do tiếng ồn. Các thiết bị nghe nhạc di động, chẳng hạn
như máy nghe nhạc MP3, cũng có thể gây giảm thính lực do tiếng ồn nếu phát lớn
trong thời gian dài.
Những người làm việc
trong môi trường ồn ào như nhà máy và công nhân xây dựng, nhạc sĩ và quân nhân
– đặc biệt có nguy cơ mắc bệnh.
Tuổi
tác
Khi tuổi cao, số lượng
các sợi thần kinh hoạt động trong tai suy giảm, có thể gây ra các vấn đề về
thính giác thường liên quan đến chứng ù tai ở người cao tuổi.
Giới
tính
Nam giới dễ bị ù tai
hơn hơn nữ giới
Sử
dụng thuốc lá và rượu
Những người hút thuốc và
uống rượu thường xuyên có nguy cơ mắc chứng ù tai cao hơn.
Một
số vấn đề sức khỏe
Béo phì, các vấn đề về
tim mạch, huyết áp cao và tiền sử bị viêm khớp hoặc chấn thương đầu đều làm
tăng nguy cơ bị ù tai.
Phương pháp phòng ngừa ù tai
Sử
dụng thiết bị bảo vệ thính giác
Theo thời gian, việc tiếp
xúc với âm thanh lớn có thể làm tổn thương các dây thần kinh trong tai, gây giảm
thính lực và ù tai. Cố gắng hạn chế tiếp xúc với âm thanh lớn.
Nếu không thể tránh được
âm thanh lớn, hãy sử dụng thiết bị bảo vệ tai để giúp bảo vệ thính giác
Giảm
âm lượng
Tiếp xúc lâu dài với âm
nhạc khuếch đại mà không có thiết bị bảo vệ tai hoặc nghe nhạc với âm lượng quá
lớn qua tai nghe có thể gây giảm thính lực và ù tai.
Chăm
sóc sức khỏe tim mạch
Tập thể dục thường
xuyên, ăn uống đúng cách để giữ cho mạch máukhỏe mạnh có thể giúp ngăn ngừa chứng
ù tai liên quan đến béo phì và rối loạn mạch máu.
Hạn
chế rượu, caffeine và nicotine
Khi sử dụng quá mức những
chất này có thể ảnh hưởng đến lưu lượng máu và gây ra chứng ù tai.
Nguồn:
TaiMuiHong.net